Een opstand tegen een gebed

Met Hemelvaart herdenken christenen dat Jezus de aarde verliet en naar de hemel vertrok, om zijn plaats in te nemen naast God zijn vader. Maar wie was Jezus? Een mens? God? Maakte hij deel uit van God? Een kort gebedje, het trisagion, kwam in deze strijd centraal te staan en in 512 braken in Constantinopel de bloedige ‘trisagion-rellen’ uit waarbij honderden doden vielen. Vanwege een paar woordjes.

Read More
Marcel HulspasComment
Geen Troost in filosofie

Waarom wint het kwade het van het goede? Waarom staat God dat toe? Met die vragen worstelde de filosoof Boëthius nadat hij door de koning in de gevangenis was geworpen. Zijn ‘Troost in filosofie’ werd wereldberoemd. Maar bood Filosofie hem in zijn cel écht troost? En waarom zat hij daar eigenlijk?

Read More
Marcel HulspasComment
Hoe erg was de Ottomaanse slavernij?

De slavenhandel op de Atlantische Oceaan staat in het middelpunt van de belangstelling en is inmiddels ook gedetailleerd in kaart gebracht. Vrijwel onbekend en nog nauwelijks onderzocht is de slavenhandel vanuit Afrika richting de islamitische wereld. Het lot van de slaven in West en Oost liep sterk uiteen. Maar waren slaven in het Ottomaanse rijk beter af?

Read More
Moet de islam door de wasmachine?

Is de islam een ‘achterlijke religie’? Geen probleem, vond Pim Fortuyn. Dan moet ze gewoon net als het christendom door de ‘wasmachine van de verlichting’. Deze opmerking van Fortuyn duikt nog regelmatig op. Ze zou volgens velen namelijk heel ‘raak’ zijn. Maar is dat ook zo?

Read More
Strijdliederen voor een kerk in verdrukking

In 385 kreeg bisschop Ambrosius van Milaan het aan de stok met de troepen van de ‘ketterse’ keizerin Justina. Terwijl zijn volgelingen de kerken bezet hielden, schreef hij, om hen een hart onder de riem te steken, zijn beroemde hymnen. De jonge Augustinus was diep onder de indruk van de vastberadenheid van de bisschop én van zijn hymnen. Zo verwierf Ambrosius voor de Kerk een van de scherpste denkers van zijn tijd.

Read More
Marcel HulspasComment
Hoe bekeer je een extremist?

In zijn boek ‘Waarom mensen radicaliseren’ stelt de Utrechtse hoogleraar sociale psychologie Kees van den Bos dat je extremisten kunt ‘deradicaliseren’ door ze respectvol te behandelen, ze te leren kritisch na te denken, en ze te wijzen op hun democratische rechten en plichten. Brave burgers moeten het worden. Zou het werken?

Read More
Marcel HulspasComment
Een mislukte opstand tegen Mohammed

Conservatieve moslims denken dat de islamitische heilstaat daadwerkelijk heeft bestaan. Namelijk in Medina, toen Mohammed nog leefde en in de stad de baas was. Maar de traditie heeft verhalen overgeleverd waaruit blijkt dat zijn volgelingen daar op een gegeven moment tegen hem in opstand kwamen. En Mohammed sloeg hard terug.

Read More
Marcel HulspasComment
De uitvinding van de erfzonde

De erfzonde lijkt een bizar idee: Adam en Eva begingen een fout, en sindsdien dragen al hun nakomelingen de schuld daarvoor met zich mee. Hoe kwam kerkvader Augustinus op dat idee? Heel simpel. Anders was het te makkelijk om in de hemel te komen. En het toeval zorgde er vervolgens voor dat iedereen met het idee van de erfzonde werd belast.

Read More
Marcel HulspasComment